We moeten veel meer en aandachtiger luisteren naar de verhalen van de getuigen die daar waren: de vluchtelingen en de veteranen. Mijn naam is Gerhard Scholte van de Taakgroep Vluchtelingen/Raad van kerken. We zetten ons concreet in voor de mensenrechten van vluchtelingen in ons land die op straat dreigen te belanden, de mensen zonder papieren in ons land. Onlangs is het mede dankzij die inzet gelukt Winteropvang voor deze groep te krijgen in Amsterdam.
Ik wil hier vanmiddag twee dingen zeggen:
1. Vrede en eigenbelang gaan niet samen!
2. Het is noodzakelijk te luisteren naar verhalen van de mensen die die vredesmissies hebben meegemaakt.
Daarom: luister naar de veteranen en naar de vluchtelingen die hier zijn. Vluchtelingen komen niet zelden uit streken waar onze missies zich afspelen of hebben afgespeeld, Libanon, Irak, Afghanistan, Mali. Luister en word wakker. Zo fris en vrolijk zijn die vredesmissies niet!
Eerst dit: Vrede en eigenbelang gaan niet samen, Vrede, Sjalom, Salam, Peace, is voor ons mensen wereldwijd een opdracht. Het klinkt met elk kerstfeest als een leuze: Vrede op aarde, voor al Gods mensen, voor elk volk op aarde. Daarom kan vrede nooit en te nimmer ons eigenbelang dienen. En we kunnen maar moeilijk ontkennen dat onze militaire missies vaak ons Europese of Nederlandse eigenbelang dienen en het eigenbelang van de grotere partijen waarmee Nederland samenwerkt: de NAVO, Amerika, Frankrijk.
In Afghanistan bijvoorbeeld zijn het de westerse belangen van olie, van de handelsroutes, en er is de illusie dat we DAAR al het terrorisme dat ons HIER bedreigt kunnen aanpakken.
En In Mali? In Mali helpen we de status quo in stand te houden, ten bate van Frankrijk. Frankrijk wil rust in West-Afrika, in zijn voormalige koloniën, ten bate van de eigen grote economische belangen daar. Van vluchtelingen uit Mali hoor ik hoe anders de verhoudingen liggen in dat land. En dat ons leger daarbij vaak aan de verkeerde kant staat … hoe goed bedoeld ook!
Bij vele missies gaan onze soldaten op weg met het idee mensen DAARGINDS te helpen, ze een beter leven te geven, meewerken aan de bouw van een school of een ziekenhuis, of in elk geval het beveiligen van zo’n bouwproject. Maar de werkelijkheid valt hard tegen. Vrede en eigenbelang kan en mag nooit samengaan!
Het tweede wat ik wil zeggen: Het is noodzakelijk veel meer en aandachtiger te luisteren naar de verhalen en ervaringen van de getuigen die daar waren: de vluchtelingen en de veteranen.
Beide groepen hebben vaak te kampen met Post Traumatische Stress Stoornissen. Vaak houden wij hen dus voor zieke mensen, die je niet serieus kunt nemen. We ontwijken hen, laten hen opnemen of links liggen, omdat ze moeilijk doen of moeilijk zijn. Dat laatste kan waar zijn, maar hun verhalen en ervaringen verdienen de grootst mogelijke aandacht.
Een veteraan uit het Midden-Oosten vertelt: “We moesten met onze gewapende trucks in konvooi rijden, en wat er ook gebeurde, het was je niet toegestaan te stoppen. Plotseling reed er een gezin in een gewone auto voor ons. Maar we bleven met volle snelheid doorrijden; het moest. Even later was er plotseling bloed, druipend over de hele voorruit. Ik kan het gekrijs van kinderen niet meer verdragen sinds die dag.“
Ja, dat zijn heftige verhalen, waarvan mensen niet voor niets ziek worden.
Ook niet voor niets is het, dat het Internationale Strafhof in Den Haag zich heeft voorgenomen het gedrag van de NAVO in Afghanistan te gaan onderzoeken.
Vrede, Sjaloom, Salaam, Peace … heel goed, maar dan zonder het eigenbelang van onze wapenexport en andere handelsbelangen. Laten we eindelijk andere wegen zoeken om vrede na te jagen. Investeer in betere diplomatieke aanpak, in eerlijker economische verhoudingen. Leer te denken vanuit het belang van moeder Aarde. Dan gaan we voor de echte VREDE op AARDE.
Daarom, leden van de Tweede Kamer, we roepen jullie op: Stop de oorlogsmissies!
Toespraak op de manifestatie Stop de oorlogsmissies van het Amsterdams Vredesinitiatief (AVI) 3 december 2017 op het Spui in Amsterdam