Laten we voorkomen dat wapengiganten Nederland nog verder fiscaal misbruiken als schakel in de handel van oorlogstuig, bepleit Tiers Bakker in een Opinie in Trouw 11 november 2018.
Het vestigingsklimaat voor bedrijven in onze hoofdstad wordt door veel politici geroemd om zijn innovatieve en duurzame karakter. Ditzelfde vestigingsklimaat heeft echter ook een zeer zwarte kant: Amsterdam is een supermarkt voor innovatieve massavernietigingswapens.
Zeven van de grootste bedrijven ter wereld op het gebied van de wapenindustrie hebben in Nederland een administratiekantoor. Vijf daarvan staan in Amsterdam (Lockheed Martin, Boeing, BAE systems, General Dynamics en United Technologies), de andere twee in Leiden en Vlaardingen (respectievelijk Airbus Defence en Northrop Grumman). De ‘Amsterdamse’ wapenbedrijven zijn vooral gevestigd bij trustkantoren op de Zuidas. Naast deze giganten zijn er nog talloze andere wapenbedrijven in de hoofdstad neergestreken, waaronder Russische wapenmagnaten.
Het is niet vanwege het snelle internet of de windmolens dat een bedrijf als Lockheed Martin koos voor Amsterdam. Dan zou het bedrijf er naast de administratie ook haar werknemers hebben gevestigd, en dat is niet zo. De grote wapenbedrijven hebben hun oog op Nederland laten vallen vanwege het gunstige belastingstelsel hier.
Oorlogswapens
Veel van deze zogeheten brievenbusfirma’s leveren voor oorlogen die momenteel woeden in Jemen en Syrië, zo staat in een recent rapport van de Amerikaanse vredesorganisatie Code Pink (‘The U.S. War Machine and the Arming of Repressive Regimes’). Afnemer is onder andere Saudi-Arabië en de firma’s dragen zo actief bij aan het vernietigen van een land als Jemen.
Een groot aantal levert niet alleen oorlogswapens, ze produceren ook kernwapens. Het kersverse VN-verbod op kernwapens werd weliswaar niet ondertekend door Nederland, maar we hebben ons wel gecommiteerd aan het non-proliferatieverdrag, dat ons bindt aan de intentie om het bezit van kernwapens te beperken. Waarom biedt onze hoofdstad dan een wapenmultinational als Lockheed Martin een uitgesproken aantrekkelijk vestigingsklimaat? Waarom vinden vijf van de grootste nucleaire wapenbedrijven ter wereld hier een fiscale vrijhaven?
Zijn wij ons ervan bewust dat wij hierdoor een vestiging van de Russische wapenproducent Rostec in huis hebben, de producent van de Buk-raket waarvan er een de MH-17 trof? Wil Amsterdam bedrijven die met massavernietigingswapens hun geld verdienen in huis houden?
Krachtig signaal
Deze industrie moet stoppen. Laat om te beginnen de gemeente Amsterdam zich duidelijk uitspreken tegen het in stand houden van de nucleaire wapenindustrie. Mogelijk dat andere vooruitstrevende Europese steden als Brussel, Parijs en Barcelona deze boycot zullen volgen. Dit kan een krachtig signaal zijn aan de regering om in te grijpen door een actief ontmoedigingsbeleid op het gebied van wapenindustrie, met scherpe fiscale maatregelen.
Een paar voorbeelden. Hef bronbelasting op geldstromen die via wapenbedrijven lopen. En verbied zogeheten tax rulings, deals van de Belastingdienst, met wapenbedrijven. Daarnaast moeten aan wapenbedrijven strengere voorwaarden worden gesteld, bijvoorbeeld door fiscale douceurtjes uitsluitend aan te bieden aan bedrijven die voor ons land werkelijk van toegevoegde waarde zijn, omdat ze zorgen voor extra werkgelegenheid.
Dergelijke maatregelen zouden het begin kunnen zijn van een krachtig ontmoedigingsbeleid voor de wapenindustrie die ons land misbruikt als fiscale schakel om winsten onbelast doorheen te sluizen.
Het zou de linkse coalitie in Amsterdam sieren wanneer zij ook wat wapenhandel betreft een krachtig nieuw geluid laat horen. We zullen daartoe voorstellen doen in de gemeenteraad en de Tweede Kamer.